Een opleiding als een olievlek: Microcredential Armoede en Participatie
Armoede blijft een hardnekkig probleem in onze samenleving. In 2023 liep ruwweg 18,5% van de Belgische bevolking kans op armoede of sociale uitsluiting. Hoewel armoede zo breed aanwezig is binnen onze maatschappij, ontbreekt het veel personen aan inzicht in dit probleem. Enter de opleiding Microcredential Armoede en Participatie, de opleiding die u en ik armoedebewustzijn wil bijbrengen. Wij spraken met Henk Van Hootegem (interfederaal Steunpunt tot bestrijding van armoede), Wim Van Lancker (KU Leuven) en Griet Roets (UGent), de organisatoren van deze unieke vorming.
De microcredential is gegroeid vanuit een initiatief van Universiteit Gent. Gestart in 2002 als een permanente vorming voor vrijwilligers van armoedeverenigingen, groeide deze vorming uit tot een heuse microcredential voor vrijwilligers én professionals. Van bij het begin was er een focus op strategieën van armoedebestrijding als deel van ruimere beleids- en praktijkontwikkeling. Inmiddels zijn experten uit verschillende universiteiten en kenniscentra bij deze opleiding betrokken, zowel inhoudelijk als organisatorisch.
Vandaag heeft deze opleiding een vaste stek in de kantoren van het Steunpunt – een interfederale, publieke instelling met veel contacten met terreinorganisaties, administraties en instellingen… - aan station Brussel-Zuid, een locatie die gemakkelijk toegankelijk is vanuit alle provincies. Deze locatie maakt samen met de relevantie, de inhoudelijke sterkte, de geëngageerde docenten en de democratische prijszetting mee het succes van deze opleiding.
“Academische kennis over armoede hoort niet in een ivoren toren te zitten, maar wel bij het werkveld zodat meer mensen armoedebewust kunnen handelen.”
“De opleiding is uniek omdat ze inhoudelijk focust op armoede en sociale ongelijkheid, en armoede uitgesproken als een schending van mensenrechten benaderd wordt. We kruisen vanuit de academische wereld, vanuit het Steunpunt en vanuit het werkveld in deze opleiding om in discussie te gaan over armoedebewust handelen”, licht Griet Roets toe.
“Met deze opleiding willen we onze studenten een inzicht in de (complexe) problematiek geven en hen handvaten aanreiken om armoedebewust te handelen”, aldus Wim Van Lancker. “Na de opleiding kunnen onze studenten met de verworven kennis en referentiekaders concreet aan de slag in hun organisatie. Elk jaar herbekijken we ook het programma in functie van onderzoeksresultaten en noden. Zo hebben we dit jaar een specifieke les gewijd aan migratie en tewerkstelling.”
“Soms zijn cursisten kwaad omdat ze in hun werk met onrecht geconfronteerd worden waar ze niets aan kunnen doen. Alle docenten engageren zich dan in discussie over hoe we wél een verschil kunnen maken.”
“Met armoedebewust handelen wordt bedoeld dat ongelijkheden in de samenleving zichtbaar worden gemaakt, stereotypen worden doorbroken en men oog heeft voor de impact van beleid en praktijken in de diverse armoedesituaties”, stelt Henk Van Hootegem.
“Ons publiek is heel divers: zowel werknemers van OCMWs, CAW, Kind & Gezin, ziekenfondsen, besturen maar ook schooldirecties of ondernemers. We plannen steeds een toelatingsgesprek om te peilen naar de al aanwezige kennis en motivatie. Deze opleiding is ook volledig live omdat we in beperkte groepen van 25 tot 30 studenten ook ruimte voorzien voor interactie. Op het einde van de microcredential is er steeds een afsluitende lezing waarbij een nieuw perspectief wordt binnengebracht door een externe spreker met wie onze studenten in dialoog kunnen gaan”, verduidelijken de organisatoren.
Zoals de naam al doet vermoeden, staat participatie hoog in het vaandel van de microcredential. Niet alleen wordt er bij de uitbouw van het cursusprogramma door de docenten sterk samengewerkt over instellingsgrenzen heen, in het bijzonder tussen het Steunpunt, KU Leuven en UGent. Henk, Wim en Griet benadrukken eveneens dat de samenwerking zich op het niveau student-docent bevindt. “Wij leren immers ook van de studenten want tijdens de lessen wordt ons wetenschappelijk onderzoek gevoed met hun inzichten vanuit de praktijk. We streven ernaar dat recente inzichten uit wetenschap én werkveld zich in de bredere omgeving verspreiden als een olievlek én dat deze in positief beleid kan omgezet worden op verschillende niveaus en in diverse organisaties en instellingen”, besluiten ze.
Op 13 februari 2025 start de Microcredential Armoede en Participatie. Voor meer informatie over het lesprogramma 2025 en de inschrijvingsmodaliteiten kunnen geïnteresseerden terecht op de infopagina via Continue.